Askerlik Serisi 4 - Yedek Subay vs. Kısa Dönem

Yedek Subaylık mı yoksa Kısa Dönem Er mi?
Bence kesinlikle yedek subaylık.

Bu sorunun cevabı kişiden kişiye, gittiğiniz birliğe ve komutana göre değişebilir. Fakat yazacaklarımdan sonra arada kararsız kalan üniversite mezunu arkadaşların yedek subaylığa doğru yöneleceğini düşünüyorum.


SÜRE KARŞILAŞTIRMASI:

Kısa Dönem Er : 6ay (askerlik süresi) - 12gün (toplam izin süresi 2gün/ay*6ay = 12gün)
Her ayın 30 gün olduğunu varsayalım. Yaklaşık 168 gün 2-3gün de yol izni desek 165 gün fiilen askerlik yapacaksınız.
165 gün * 24 saat = 3960 saat
Acemilikte 1 ay boyunca çarşı izni yok usta birliğinde 5 ay hafta sonu 1 gün sabah saat 8 ile akşam 17 arası olması lazım yani haftada 9 saat. 5ay*4hafta*9saat = 180 saat
3960 saat - 180 saat (çarşı izinleri) = 3780 saat
Toplam 3780 saat boyunca yemekhanesinden koğuşuna eğitim alanından nöbet yerine kadar askerlik süreniz boyunca kışlada zaman geçireceksiniz.

Yedek Subay* : 12ay (askerlik süresi) - 15 gün (mehil izni) - 26 gün (yıllık izin) - 15 gün (mazeret izni)
Mazeret iznini her komutan kullanmaya izin vermeyebilir. Kötü ihtimale göre hesap yapalım mazeret izni alamadığınızı varsayalım. Her ay 30 gün olarak kabul etmiştik bu sefer 1yıl 365gün olarak kabul edelim bu da hesaplamada yedek subayların aleyhine olan bir durum.
365 gün - 41 gün (mehil izni + yıllık izin) - 2gün (yol izni) = 322 gün
Acemilikte meslekçi yedek subay iseniz 1 ay çarşı veya hafta sonu izni yok. 11 ay boyunca hafta sonları, resmi tatil ve bayramlarda nöbetiniz yoksa izinlisiniz.
11ay*4hafta*2gün haftasonu = 88gün + bayramlar, yılbaşı vs. (tahmini 7gün) = 95gün daha tatiliniz var.
322gün - 95 gün = 227 gün (fiili askerlik süreniz)
Her gün sadece mesai saatleri arasında çalışırsınız yani saba 8 akşam 17 arası. Günde toplam 9saat çalışıyorsunuz öğlen de 1-1,5 saat öğle aranız var yani günde yaklaşık olarak 8saat çalışıyorsunuz.
227gün * 8saat = 1816 saat
Ayda ortalama 3gün nöbet tutsanız nöbetleriniz 24saatlik olsa 10 ay boyunca nöbet tutacaksınız. 10ay*3gün*24saat= 720 saat (1yıl boyunca nöbetten dolayı kışlada geçireceğiniz toplam süre.)
Toplam 2536 saat boyunca kışlada zaman geçireceksiniz.
*Meslekçi yedek subay baz alınarak hesaplanmıştır.

Sonuç: 
Kısa Dönem Er 6 aylık askerlik süresi boyunca toplam net olarak 3780 saatini askeriyede geçiriyor.
Yedek Subay 12 aylık askerlik süresi boyunca toplam net olarak 2536 saatini askeriyede geçiriyor.


MADDİ KARŞILAŞTIRMA (İç güvenlik bölgesi olmayan illerde):

Kısa Dönem Er : 6 ay askerlik süresince asker harçlığı adı altında aylık 35-40TL maaş alırsınız. Sigara içmiyorsanız yeme içme konaklamaya para vermeyeceksiniz. Aldığınız parayı da telefon kartı, kontör parası, ufak tefek ihtiyaçlarınız için harcayacağınızı düşünürsek. 6 ay boyunca elinize hiç para geçmeyecek ama yedek subaylık 12 ay olduğu için size kalan 6 ay boyunca sivilde çalışarak para kazanabilirsiniz. Bununla ilgili hesaplamayı da daha sonra detaylı olarak yapacağım.

Yedek Subay : Meslekçi iseniz 11ay maaş alırsınız. 9 ay * 2500TL (yaklaşık meslekçi asteğmen maaşı) = 22500 TL + 2 ay * 2900TL (yaklaşık teğmen maaşı) = 5800 TL
Atama Yol ve Harcırah Bedeli olarak atandığınız yere bağlı olarak 750-1800 TL civarı para alırsınız. Ortalama olarak 1200 TL kabul edelim.
En son terhis olurken de yine yol ve iaşe bedeli gibi yıpranma payı 1000TL alacaksınız.
Yedek subayın yıllık toplam geliri 22500+5800+1200+1000 = 30500 TL
Aylık orduevi/misafirhane/kira giderleri = 250 TL (aylık) * 10ay = 2500TL
Aylık yemek giderleri = 20 TL (günlük) * 30 gün = 600 TL (aylık) * 10ay = 6000TL
1 yıl boyunca 5 defa ailenin yanına gidip gelsen 100TL yol masrafın olsa toplam 500 TL
Net Gelir 30500-2500-6000-500 = 21500TL
Eğer lüks yaşamıyorsa meslekçi yedek subayın 1 yıl sonunda elinde kalacak para yaklaşık 21.500TL'dir

Takım komutanı yedek subay iseniz 9.5 ay maaş alırsınız. 9 ay * 2650TL (yaklaşık takım komutanı asteğmen maaşı) = 23850 TL + 0.5 ay * 1550TL (yaklaşık yarım teğmen maaşı)
Atama Yol ve Harcırah Bedeli olarak atandığınız yere bağlı olarak 750-1800 TL civarı para alırsınız. Ortalama olarak 1200 TL kabul edelim.
En son terhis olurken de yine yol ve iaşe bedeli gibi yıpranma payı 1000TL alacaksınız.
Yedek subayın yıllık toplam geliri 23850+1550+1200+1000 = 27600 TL
Aylık orduevi/misafirhane/kira giderleri = 250 TL (aylık) * 9ay = 2250TL
Aylık yemek giderleri = 20 TL (günlük) * 30 gün = 600 TL (aylık) * 9ay = 5400TL
1 yıl boyunca 5 defa ailenin yanına gidip gelsen 100TL yol masrafın olsa toplam 500 TL
Net Gelir 27600-2250-5400-500 = 19450TL
Eğer lüks yaşamıyorsa meslekçi yedek subayın 1 yıl sonunda elinde kalacak para yaklaşık 19.450TL'dir.

Sonuç:
Kısa dönem erin eline askerde para geçmiyor fakat 6ay boyunca sivilde fazladan çalışma şansı var.
Yedek subayların eline 1 yıl içerisinde yaklaşık 20.000 TL para kalıyor.
Eğer sivilde çalışırken aylık net 3300TL üzeri geliriniz varsa ve terhis olur olmaz net 3300TL ve daha üzeri kazanabileceğiniz bir işe gireceğinizin garantisi varsa kısa dönem er sizin için mantıklı olabilir. 
Aylık geliriniz 3300TL den düşükse yedek subaylık maddi açıdan da karlı.
Eğer sınır illeri, jandarma, kıbrıs veya doğudaki illere çıkarsa askerliğiniz çok daha fazla para geçecek elinize.
*2014-2015 maaşları baz alınarak hesaplanmıştır.

SOSYAL VE PSİKOLOJİK KARŞILAŞTIRMA:

Kısa Dönem Er : Komutanınız ne derse onu yapmak zorundasınız, emir sorgulanmaz uygulanır. Cep telefonunu gizli kaçak yollardan sokmaya çalışıp belki de hiç kullanamayacaksınız. Gece-gündüz 7-24 kışladasınız, 6 ay boyunca tüm arkadaşlarınızdan sivil hayatınızdan ve sosyal çevrenizden %95 oranında uzaklaşacaksınız. TV'de istediğiniz programı izleme şansınız yok. 5ay 20 gün sonra hürgeneralsiniz özgürlüğünüze erken kavuşursunuz ve normal hayatınıza daha erken dönersiniz. Hayatınızda size yaşayacak 5-6 ay fazladan kalır.

Yedek Subaylık : 1 yıldaki toplam izninizi çıkarınca 11 ay boyunca fiilen askerlik yaparsınız şanslıysanız 1ay şanssızsanız 2,5ay acemilik yaparsınız. Eğitimden sonra %90 ihtimalle sabah 8 akşam 17 devlet memuru gibi mesai yapacaksınız. Cep telefonunuz cebinizde, internetiniz elinizin altında, aileniz ve arkadaşlarınız hafta sonu bir garnizon terk izni kadar uzağınızdadır. Sivil hayatınızdan ve sosyal çevrenizden neredeyse hiç kopmazsınız.


KONAKLAMA VE HİJYEN KARŞILAŞTIRMA:

Kısa Dönem Er : Genellikle 30-40 kişilik koğuşlarda, horlama sesleri, osuruk ve leş bot kokuları arasında kuvvetli muhtemel ranzalarda yatarsınız. Onlarca belki bazı yerlerde yüzlerce kişi ile aynı tuvalet ve banyoları kullanırsınız. Lens kullanıyorsanız takamazsınız çünkü gözünüzün mikrop kapma riski çok yüksektir. Sabun biter bulamazsınız, tuvalet kağıdı biter bulamazsınız... vs.

Yedek Subay : Genellikle orduevi veya misafirhanelerde 2-3-4 kişilik odalarda 3-4 yıldızlı otel konforunda kalırsınız. Ya da 2-3 asteğmenle birleşip kendi evinize çıkarsınız hatta ve hatta isterseniz tek başınıza veya eşinizle bile ev kiralayıp özgürce konaklayabilirsiniz. Odanız sık sık temizlenir tuvaleti banyoyu 3 kişi kullanırsınız. Sabun, tuvalet kağıdı, havlu eksilen biten veya kirlenen malzemelerinizi anında değiştirebilirsiniz. Lenslerinizi gönül rahatlığıyla kullanabilirsiniz.


YEME-İÇME KARŞILAŞTIRMA:

Kısa Dönem Er : Genellikle erlerin pişirdiği içinde şap olma ihtimali kuvvetli karavanaya razı gelirsiniz. Yemek seçen biriyseniz işiniz zor. Aç kalmamanız lazım, hasta olmamanız lazım onun için de önünüze ne konursa seve seve yemeniz lazım. Canınızın her çektiği yiyeceğe veya içeceğe istediğiniz anda erişmeniz imkansız. Tüm yemekler beleştir bunu zaten maddi karşılaştırmada hesaba katmıştım.

Yedek Subay : Genellikle özel bir yemek firmasının işlettiği orduevlerinin ucuz ve güzel yemekleri arasından hoşunuza gideni seçme şansınız vardır. Dışarıdaki kebapçılar, pizzacılar, kumpirciler, fırınlar, dondurmacılar... vs. hepsi emrinize amadedir. Canınız bir şey çektiği an orduevindeki odanızın mini barındaki zulanızı veya evinizdeki buzdolabını açmanız yeterlidir. En olmadı akşam çıkar dışarı marketten alırsınız. Akşamları ister kebapçıya gider istediğinizi yersiniz isterseniz orduevlerinin açık büfe tadında uygun fiyatlı bol çeşitli menü içerisinden yemeğinizi seçersiniz. Yediğinizin parasını ödersiniz ama dert etmeyin zaten maaşınız ayın 15inde yatacak.


SORUMLULUK VE HİYERARŞİ KARŞILAŞTIRMA:

Kısa Dönem Er : Çoğunun basit nöbetler tutmak, belki bir kaç evrak hazırlamak veya kantin sorumlusu olmak dışında pek bi sorumluluğu yoktur. Bir yanlışın, hatan veya yerine getirmediğin bir sorumluluğun olursa çok olsa 20-30 şınav çeker komutandan azar yer kurtulursun. Kafan rahattır emri uygularsın, işine bakarsın ciddi bir sorumluluğun yoktur genellikle. Hiyerarşik düzende en alttasındır herkes senin üstündür, komutanındır, emirlere ve komutlara göre askerliğini yaşarsın.

Yedek Subay : Rütbeli personel, subay dedin mi tüm sorumluluk ondadır. Yedek subaylar asteğmen ve kısa bir süre de teğmen olarak askerlik yaparlar, subayların en düşük rütbelisi, erlerin, askeri öğrencilerin, astsubayların ve sivil memurların komutanıdır. Komutan olmak güzel şeydir, özellikle takım komutanıysan insan yönetmeyi öğrenirsin, topluluğa hitap edersin, emir komuta sendedir kişiliğine bir şeyler katabilir yöneticilik, liderlik, sorumluluk alma gibi vasıflarını güçlendirir. Astsubaylar rütbenizi pek takmazlar ama yıllardır orduya hizmet eden o personele geçici süreli bir subay olarak komutanlık yapmak da pek vicdani bir durum değildir. Tek tük sinir bozucu ve komutancılık oynamayı hak eden astsubaylar olsa da çoğu size yardımcı olacak işinizi halledecek iyi insanlardır, iyi geçinmeye bakın. Ne kadar subay olsanız da sizin de hesap vermeniz gerekecek bölük komutanları, tabur komutanları, okul komutanları, üsteğmenler, yarbaylar, albaylar... olacaktır. İşinizi titiz ve düzgün yapmazsanız, nöbetinizi adam gibi tutmazsanız karşılaştığınız ters bir olayda mahkemelik olabilir, dava işleriyle uğraşıp yıllarca moralinizi bozacak olaylar yaşayabilirsiniz. Bir ton evrakta imzanız bulunur bol bol tebliğ ve tebellüğ edersiniz. Sorumluluk almak ve bunu layıkıyla yerine getirmek yedek subaylıkta son derece önemli, dikkatli olmanız, talimatlara uymanız ve ilgili personele uygulatmanız gerek, aksi takdirde hesap vermek zorunda kalırsınız.


MESLEK HAYATI AÇISINDAN KARŞILAŞTIRMA:

Kısa Dönem Er : Sivil hayattaki mesleğinizden çok uzun süre kopmazsınız araya 6aylık kısa bir mola girmiş gibi olur. Bu açıdan kısa dönem belki daha avantajlı olabilir. Mesela çalıştığınız şirket hadi 6ayda biran önce askerliğini yap gel de çalışmaya devam edelim diyebilir.

Yedek Subay : Meslekçi olursanız %60-70 ihtimalle sivildeki mesleğinize yakın bir işlerle meşgul olursunuz. Mesela öğretmen öğretmenliğini yapar, makine mühendisi kazan bakımı, basınç testleri yapar, inşaat mühendisi metraj, hakediş hesabı yapar, hukukçu disiplin subaylığı yapar... vb. %30-35 lik kesim mesleğiyle alakasız işler yapabilir. Takım komutanıysanız zaten sivil mesleğinizi unutun direk. Benim bildiğim kadarıyla özel sektördeki hiç bir firmada hadi sen git 1yıl askerlik yap 1yıl sonra kaldığımız yerden devam ederiz demez. Bu meslekten uzun süte uzak kalma olayını avantaja çevirmek isterseniz mezun olur olmaz iş hayatına atılmadan direk askerliği aradan çıkarmanızı tavsiye ederim.


GENEL SONUÇ:

Benim kişiliğime ve yaşadığım şeylere göre yedek subaylık candır. İyi ki tercih etmişim iyi ki çıkmış bana diyorum. Hele de benim gibi meslekçi yedek subayların takım komutanı olacak yedek subaylara göre daha şanslı olduğunu düşünüyorum. Öyle ya da böyle herkes bu vatani görevi bir şekilde yapacak ama 6ay ama 12ay ama er olarak ama yedek subay olarak. Herkesin hakkında hayırlısı olmasını diliyorum. Sınıflandırma sonuçları açıklanınca görev yerlerinizi ve görev şeklinizi benimseyin askerliğinizi layıkıyla yapın.  Unutmayın "Görevini en iyi yapan vatanını en çok sevendir.*"
*Bir TOFOK atasözü =)

Not: Yedek subaylığın en önemli avantajlarından biri de eğitim süresince yapılan sınavlarda başarılı olup ilk %10 a girenler atama yerleri arasından gitmek istediği yeri kendileri seçerler. Bir nevi kendi kaderinizi kendiniz belirleyebilirsiniz 9-10 ayınızı geçireceğiniz birliği seçme imkanı son derece önemli. Tabi bazı istisnai durumlarda nadiren de olsa görevlendirme veya atama yoluyla kurada çektiğiniz yerden başka bir il veya başka bir birliğe de gönderilebilirsiniz bunu da aklınızın bir köşesine yazın. Bunu konuyu da bir başka yazımda detaylı olarak anlatırım.

UYARI: Arkadaşlar ilginiz için teşekkürler elimden geldiğince sorularınızı yanıtlamaya ve askere gidecek olanlara yardımcı olmaya çalışıyorum fakat benim de yoğun tempoda devam eden bir hayatım var ve personel sınıflandırmasını ben yapmadığım için "Şu bölüm mezunuyum bana yedek subaylık çıkar mı? Yüzde kaç ihtimalle çıkar?" vs. tarzındaki soruları yanıtlamayacağım bilginiz olsun. Ben de Ağustos 2014 - Ağustos 2015 arasında askerlik hizmetini yapmış normal bir insanım ekstra çok fazla bir bilgim yok TSK nın tümüne hakim değilim, en çok ve detaylı Meslek kurası Polatlı Topçu ve Füze Okul Komutanlığı çıkanlar ile 4.Kolordu Komutanlığı çıkan arkadaşlara detaylı bilgi verebilirim. Anlayışınıza teşekkür ederim.